eLearning w umysłach wielu ludzi kojarzy się z możliwością szybkiego zarobku dzięki temu, że przeniosą szkolenia tradycyjne, na serie ekranów z tekstem czytanym przez lektora. Wcale się nie dziwię. Prosty rachunek na kawiarnianej serwetce potwierdza to, co mówią sprzedawcy. To się musi opłacać. Niestety coraz częściej spotykam się z sytuacjami, w których okazuje się to mitem.

Schemat 1

Skoro, jako trener za godzinę szkolenia zarabiam, załóżmy 200 zł, co w przeliczeniu na uczestnika, niech będzie 50-osobowego wykładu daje mi zaledwie 4zł/h to po co ja się mam męczyć. Zainwestuję raz, zrobię szkolenie online, wrzucę do sieci i niech się sprzedaje 24/7, 365 dni w roku, a ja usiądę za biurkiem i będę patrzył jak mi rośnie… na koncie.

Scenariusz 2

Działam w organizacji i strasznie nie lubię jakiegoś szkolenia, a muszę je robić regularnie i to jeszcze tak, żeby ludzie nie spali. Wynik jest taki, że skoro ja nie lubię, to jestem nudny, ludzie nie lubią i feedback mam słaby, a to z kolei powoduje, że szkolenia nie lubię jeszcze bardziej. W momencie, gdy wyniki ewaluacji szkolenia zahaczą kilem o dno wpadnę na genialny pomysł przerzucenia szkolenia na wersję online i zgodnie z prawem serii usiądę za biurkiem i będę patrzył jak mi rośnie… sam nie wiem co.

Brak zrozumienia i przygotowania

Obydwie dowodzą jednego – braku przygotowania do realizacji e-learningu. Przeważnie na tę lekkomyślność nakłada się jeszcze nieprzygotowanie organizacji, braki technologiczne, nieumiejętność wykorzystania szkoleń i generalnie brak jakichkolwiek regulacji dotyczących uczenia się online. Powstaje pytanie, co możemy w takiej sytuacji zrobić, czy jest jakaś metoda oceny gotowości do wdrożenia szkoleń online.

Oczywistym przecież jest, nawet w realiach małych organizacji, że wdrożenie e-learningu wymaga przygotowań. Struktura organizacyjna musi na chwilę spuchnąć, zajść w ciążę z nowym projektem, ponosić go i urodzić. Zastanówmy się jednak teraz czy nadajemy się na rodziców.

Proces przygotowań, powinien moim zdaniem wyglądać następująco:

1. Nakreślenie celów makro dla organizacji.
2. Zdefiniowanie celów mikro dla odbiorcy końcowego – ucznia.
3. Określenie składowych czynnika, który najbardziej obrazowo nazwałbym „gotowością na elearning”.
4. Stworzenie listy korzyści i zagrorzeń dla „gotowych na elearning”.
5. Stworzenie listy możliwych konfiguracji

Model pomiaru gotowości

Jak już przejdziemy przez ten, lub zmodyfikowany proces, możemy sięgnać do badań Samanthy Chapnick. Zaprojektowała on model służący do pomiaru gotowości na elearning. Według niej bardzo ważne jest przeanalizowanie kilku kategorii czynników, które wpływają na możliwość wdrożenia eleanringu w danej istytucji i generalnie nie ma znaczenia co to za instytucja.

Zaczynając od najważniejszej, przeanalizować należy grupę czynników określaną jako:

1. Gotowość psychologiczna – Jest to grupa czynników zawierająca kluczowe parametry odpowiadające za przyjęcie tworzonego rozwiązania przez użytkowników końcowych – uczących się – i jest to grupa najważniejsza, gdyż charakteryzuje się najwyższym poziomem nieprzewidywalności.
2. Gotowość socjologiczna – Ta grupa czynników odpowiada za wszelkie aspekty interpersonalne środowiska, w którym program szkoleń online jest wdrażany.
3. Gotowość środowiskowa – Zawiera wszystkie paramerty związane ze strukturą oranizacji oraz wewnętrznymi i zewnętrznymi mechanizmami jej funkcjonowania
4. Gotowość kompetencyjna – Związana jest z przygotowaniem ludzi do wykorzystania narzędzi, które chcemy im zaproponować, a z drugiej strony wymusza zorganizowanie wparcia technicznego, a także szkoleń wprowadzających.
5. Gotowość finansowa – Czynniki finansowe pojawiają się dopiero w punkcie piątym, ale nie oznacza to, że jest to czynnik mniej ważny. Jeśli nie jesteśmy w stanie przeznaczyć odpowiedniego, stałego budżetu na szkolenia online, nie powinniśmy wdrażać elearningu. Przede wszystkim dlatego, że nie jest on tani, a poza tym nie da się go kupić raz i zapomnieć o sprawie. Szkolenia online to skarbonka, która wymaga ciągłej troski.
6. Gotowość technologiczna – Ten zestaw czynników związany jest z zapleczem technicznym, które jest w posiadaniu organizacji, a także umiejętnościami wykorzystania tego sprzętu.
7. Gotowość treści – czy to, co wiemy nadaje się to tego, żeby to przekazać i czy mamy pomysł jak to zrobić.

Ze swojej strony…

Chciałbym dodać, że elearning to projekt interaktywny, możemy tu więc zastosować podejście, w którym doprowadzamy rozwiązanie do stanu „minimalnego produktu zdolnego do życia” (ang. minimum viable produt). Dbamy o to, żeby w pierwszym kroku wdrożenia produkt zawierał tylko te funkcje, które rowiązują konkretny problem –  i nic więcej. Następne modyfikacje, poprawki i korekty można wdrażać mając informację zwrotną od użytkowników, a więc „release early – release often”.

Więcej na ten temat znajdziesz w :

Davidson-Shivers (2006). Web-Bassed Learning: Design, Implementation, and Evaluation, New Jersey: Pearson Prentice Hall.